Σε εξέλιξη βρίσκεται η κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση για τις ΗΠΑ. Οι δημοσκοπήσεις ωστόσο δεν επέτρεψαν να βγει ασφαλές συμπέρασμα για το ποιος έχει το προβάδισμα: Η Χίλαρι Κλίντον ή ο Ντόναλντ Τραμπ.
Τα εκλογικά τμήματα σε εννέα πολιτείες στις ανατολικές ΗΠΑ άνοιξαν το πρωί στις 06:00 τοπική ώρα (13:00 ώρα Ελλάδας) για τις προεδρικές εκλογές, στις οποίες η Δημοκρατική Χίλαρι Κλίντον βρίσκεται αντιμέτωπη με τον Ρεπουμπλικανό Ντόναλντ Τραμπ.
Δείτε live τις αμερικανικές εκλογές από το SKYNEWS
Σύμφωνα με την πρόβλεψη των LA Times η Χίλαρι Κλίντον θα πάρει 352 εκλέκτορες έναντι 186 του Ντόναλντ Τραμπ.
Ψήφισε ο Τραμπ εν μέσω γιουχαϊσμάτων αλλά και χειροκροτημάτων
Στο Δημόσιο Σχολείο 59, στη Νέα Υόρκη, όπου βρίσκεται το εκλογικό του τμήμα, ψήφισε ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του, Μελάνια.
Μπαίνοντας στο εκλογικό κέντρο, ο Ντόναλντ Τραμπ έγινε δεκτός με γιουχαΐσματα. Το Μανχάταν, θεωρείται προπύργιο των Δημοκρατικών και το προβάδισμα της αντιπάλου του Χίλαρι Κλίντον αναμένεται να είναι ευρύ.
Ο δισεκατομμυριούχος έφθασε στις 11.00 τοπική ώρα (18.00 ώρα Ελλάδας) με μια αυτοκινητοπομπή από λιμουζίνες μπροστά από ένα σχολείο στην 56η οδό, όπου είχαν συγκεντρωθεί πολλές εκατοντάδες δημοσιογράφοι και ψηφοφόροι. Τότε ακριβώς ακούστηκαν συνθήματα όπως «η Νέα Υόρκη σε σιχαίνεται». Κάποιοι άλλοι που ήταν παρόντες, κυρίως εργάτες που δούλευαν σε έργα οδοποιίας, άρχισαν να τον χειροκροτούν, ωστόσο η υποδοχή που του επιφύλαξαν δεν ήταν τόσο θορυβώδης.
Φορώντας σκούρο κοστούμι και γραβάτα σε έντονο μπλε χρώμα, ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, τον οποίο συνόδευσε η σύζυγός του Μελάνια, η κόρη του Ιβάνκα και ένα από τα εγγόνια του, αντήλλαξε χειραψίες και αγόρασε ένα γλυκό από ένα παιδί σε έναν υπαίθριο πάγκο προτού ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα.
Σε έναν δημοσιογράφο που τον ρώτησε ποιον ψήφισε, ο 70χρονος Τραμπ, απάντησε χαμογελώντας:
Απέφυγε να πει αν θα αναγνωρίσει νίκη Κλίντον
Όταν δε τον ρώτησαν εάν θα αναγνωρίσει την ήττα του στην περίπτωση που η αντίπαλός του Χίλαρι Κλίντον ανακοινώσει τη νίκη της, εκείνος έδειξε να υπεκφεύγει: «θα δούμε τι θα συμβεί», απάντησε λακωνικά.
Πήγε να ψηφίσει και… πλήρωσε δύο παιδάκια
Ωστόσο, ο Τραμπ προχώρησε σε μια απίστευτη κίνηση στο εκλογικό κέντρο. Ο Ρεπουμπλικανός έβγαλε από την τσέπη του χρήματα και τα έδωσε σε δύο παιδάκια που βρίσκονταν στο χώρο.
Νωρίτερα, στο εκλογικό κέντρο που ψήφιζε ο Ντόναλντ Τραμπ δύο γυναίκες μέλη της Femen έκαναν γυμνή διαμαρτυρία εναντίον του. Όπως μετέδωσε το CNN μπήκαν γυμνόστηθες, φωνάζοντας συνθήματα κατά του Αμερικανού υποψήφιου προέδρου. Αμφότερες συνελήφθησαν.
Ψήφισε και η Χίλαρι
Μέσα σε «φορτισμένη» ατμόσφαιρα, με περίπου 150 ψηφοφόρους της να την επευφημούν, να την αγκαλιάζουν και να της δίνουν το χέρι τους, ψήφισε η Χίλαρι Κλίντον γύρω στις 16:00 ώρα Ελλάδος.
Η υποψήφια των Δημοκρατικών έφτασε σε εκλογικό κέντρο της Τσαπάκουα της Νέας Υόρκης, όπου διαμένει, μαζί με τον σύζυγό της Μπιλ Κλίντον, ο οποίος την υποβάσταζε, διακριτικά. «Είναι το πιο συγκινητικό συναίσθημα, γιατί ξέρω την ευθύνη που συνεπάγεται αλλά και πόσα άτομα περιμένουν την έκβαση αυτής της εκλογικής αναμέτρησης και θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ, εάν είμαι τυχερή και κερδίσω σήμερα» δήλωσε.
Οι πρόωρες ψήφοι
Πάνω από 41 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν ήδη ασκήσει το εκλογικό τους δικαίωμα. Ορισμένες από τις δημοσκοπήσεις—όχι όλες ασφαλώς—συμπεριλαμβάνουν ψηφοφόρους που άσκησαν πρόωρα το εκλογικό τους δικαίωμα. Πάνω από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων σε μια δημοσκόπηση που μετέδωσε το Bloomberg χθες απάντησε ότι έχει ήδη ψηφίσει. Η δημοσκόπηση αυτή κατέδειξε προβάδισμα της Κλίντον, με τρεις εκατοστιαίες μονάδες.
Υπάρχουν κι άλλες θετικές ενδείξεις για το στρατόπεδο της Κλίντον. Η συμμετοχή των ισπανόφωνων ψηφοφόρων εμφανίζεται αυξημένη σε κάθε πολιτεία για την οποία είναι διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με την πρόωρη ψηφοφορία. Τα στοιχεία υποδεικνύουν πως όλο και περισσότεροι ισπανόφωνοι απαντούσαν στις δημοσκοπήσεις πως θα πάνε να ψηφίσουν, όσο οι εβδομάδες περνούσαν. Καθώς τα τρία τέταρτα των ισπανόφωνων Αμερικανών λένε ότι θα ψηφίσουν την Κλίντον, αυτή μάλλον είναι άσχημη εξέλιξη για τους Ρεπουμπλικάνους.
Όμως είναι πολύ πιο πολύπλοκο να εκτιμηθεί το πώς ή το κατά πόσον η αύξηση της συμμετοχής των ισπανόφωνων στην εκ των προτέρων ψηφοφορία θα αντισταθμίσει τη μείωση της συμμετοχής των Αφροαμερικανών 18-29 ετών σε αυτή τη φάση της ψηφοφορίας. Είναι επίσης πιθανό η συμπεριφορά των εκλογέων να εμφανίσει διαφοροποιήσεις. Μπορεί για παράδειγμα οι υποστηρικτές του Τραμπ να τείνουν στο να πάνε να ψηφίσουν την ημέρα των εκλογών και όχι να ψηφίσουν πρόωρα.
Στη Νεβάδα, όπου οι δημοσκοπήσεις υποδείκνυαν πως ο Τραμπ είχε προβάδισμα 1,5 εκατοστιαίας μονάδας, η πρόωρη ψηφοφορία υπεδείκνυε ότι αντιθέτως, θα μπορούσε να κερδίσει η Κλίντον. Πάνω από τους μισούς ψηφοφόρους έχουν ήδη ψηφίσει. Το 42% εξ αυτών είναι Δημοκρατικοί και το 36% Ρεπουμπλικάνοι.
Για να επικρατήσει στη Νεβάδα, ο Τραμπ θα χρειαστεί να συγκεντρώσει περισσότερες ψήφους ανεξάρτητων, δηλαδή να αντιστρέψει την τάση που είχε καταγραφεί τόσο το 2008, όσο και το 2012. Αυτό δεν αποκλείεται. Αλλά ίσως ο Τραμπ να το έχει ήδη ξεγράψει: καθώς στην πολιτεία θα κριθούν μόνο έξι εκλέκτορες, αυτό μπορεί να μην είναι τόσο κρίσιμο να συγκεντρωθεί ο αριθμός των 270 που απαιτούνται για τη νίκη.
Περισσότερες ψήφοι δεν σημαίνουν νίκη
Ιστορικά, η λαϊκή ψήφος (τα αποτελέσματα με βάση την καταμέτρηση όλων των ψηφοδελτίων) δεν μεταφράζεται στο πραγματικό αποτέλεσμα (τα αποτελέσματα όσον αφορά τις 538 ψήφους του εκλεκτορικού σώματος). Τέσσερις φορές—πιο πρόσφατα το 2000, στην αναμέτρηση του Τζορτζ Ουόκερ Μπους με τον Αλ Γκορ—ο νικητής των εκλογών εξασφάλισε μεν τους περισσότερους εκλέκτορες, αλλά όχι τις περισσότερες ψήφου.
Προφανώς αυτό έχει τη σημασία του. Ακόμη κι αν η Κλίντον εξασφαλίσει το 47% των ψήφων, δεν θα εξασφαλίσει το 47% των εκλεκτόρων. Το ποσοστό της στο εκλεκτορικό σώμα θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των εκλεκτόρων που αναδεικνύει κάθε πολιτεία. Στο Μέριλαντ για παράδειγμα, φέρεται να συγκεντρώνει 63%, ενώ στο Άινταχο, περίπου 23%.
Κατά συνέπεια κάθε προσδιορισμός των «κρίσιμων» μαχών ανά πολιτεία πρέπει να λαμβάνει υπόψη δύο παράγοντες: ποια είναι η διαφορά, πόσοι εκλέκτορες αναδεικνύονται σε αυτή. Αν τα κριτήρια είναι 1) μια διαφορά έξι μονάδων ή μικρότερη και 2) η πολιτεία να αναδεικνύει 10 μέλη του εκλεκτορικού σώματος ή περισσότερα, οι κρίσιμες πολιτείες είναι οι ακόλουθες: η Φλόριντα, η Πενσιλβάνια, το Οχάιο, το Μίσιγκαν, η Τζόρτζια, η Βόρεια Καρολίνα, η Βιρτζίνια, η Αριζόνα, το Ουισκόνσιν και η Μινεσότα.
Βάσει των στοιχείων από την πρόωρη ψηφοφορία και του δεδομένου ότι ο ένας στους πέντε ψηφοφόρους είναι ισπανόφωνος, στη Φλόριντα διαφαίνεται πιθανή μια νίκη της Κλίντον. Η επικράτησή της εκεί θα είναι σημαντική, καθώς η πολιτεία αναδεικνύει 29 εκλέκτορες, αλλά μπορεί να μην αποδειχθεί αρκετή. Ακόμα κι αν η Κλίντον προσθέσει τη Φλόριντα στις πολιτείες όπου η νίκη της θεωρείται σίγουρη, το άθροισμα φθάνει μόλις στους 216 εκλέκτορες από τους 270 που χρειάζεται για να επικρατήσει.
Το ποσοστό σφάλματος
Το ποσοστό στατιστικού λάθους είναι επίσης κρίσιμο. Συνήθως, όταν δημοσιεύεται μια δημοσκόπηση, στα ψιλά γράμματα βρίσκεται μια γραμμή που λέει κάτι σαν «ποσοστό σφάλματος ±3,5%», κάτι που σημαίνει για παράδειγμα ότι το πραγματικό ποσοστό της Κλίντον μπορεί να είναι 50,3% ή 43,3% στο καλύτερο και το χειρότερο σενάριο γι’ αυτήν.
Με δεδομένο το ότι οι δύο υποψήφιοι έχουν τόσο μικρή διαφορά, αυτό το ποσοστό σφάλματος μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Αν το ποσοστό σφάλματος ευνοεί συστηματικά τον υποψήφιο που προηγείται ή αυτόν που έρχεται δεύτερος, αυτό θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στους υπολογισμούς, όμως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι μια από τις πιο γνωστές εταιρείες του κλάδου, η Gallup, το 2012 είχε υπερτιμήσει το ποσοστό του Μπαράκ Ομπάμα κατά δύο εκατοστιαίες μονάδες. Το 2008, αντιθέτως, το είχε υποτιμήσει κατά δύο μονάδες.
Ο μέσος όρος συνάγεται με βάση τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων που θεωρούνται αξιόπιστες και διενεργούνται σε παρόμοια χρονικά διαστήματα. Σπανίως λαμβάνεται υπόψη το πόσο αξιόπιστες έχουν αποδειχθεί στο παρελθόν οι εταιρείες που διεξήγαγαν τις έρευνες ή το εάν οι δημοσκόποι συμπεριέλαβαν στα δείγματά τους μειονοτικές ομάδες σε επαρκή βαθμό.
Είναι ενδεικτικό το ότι ενώ κατά το τηλεοπτικό δίκτυο NBC News η Κλίντον προηγείται με επτά εκατοστιαίες μονάδες, κατά την εφημερίδα Los Angeles Times προηγείται ο Τραμπ κατά πέντε μονάδες. Ωστόσο, κάτι ακόμη ενθαρρυντικό για την πρώην υπουργό Εξωτερικών είναι το ότι οι περισσότερες εταιρείες δημοσκοπήσεων που θεωρούνται αξιόπιστες καταγράφουν δικό της προβάδισμα.
Είναι ασυνήθιστο να καταγράφονται τόσο μεγάλες διαφοροποιήσεις στις δημοσκοπήσεις τόσο κοντά στις εκλογές στις ΗΠΑ, αλλά αυτές ασφαλώς είναι κάθε άλλο παρά συνηθισμένες εκλογές.
Τις επόμενες ώρες θα αναδειχθεί πάντως νικητής εκτός απροόπτου—εκτός δηλαδή του αρκετά απίθανου σεναρίου της ισοπαλίας στο εκλεκτορικό σώμα (269-269) ή της ανακαταμέτρησης, οπότε η αναμονή θα παραταθεί.
Οι πολιτείες-κλειδιά
Οι ψηφοφόροι άρχισαν να ψηφίζουν στο Κονέκτικατ, την Ιντιάνα, το Κεντάκι, το Μέιν, το Νιου Χαμσάιρ, το Νιου Τζέρσεϊ, την πολιτεία της Νέας Υόρκης, το Βερμόντ και τη Βιρτζίνια. Τα εκλογικά τμήματα στις άλλες πολιτείες, λόγω των διαφορετικών ζωνών ώρας, πρόκειται να ανοίξουν αργότερα. Οι Αμερικανοι ψηφίζουν επίσης για το Κογκρέσο, για κυβερνήτες, τοπικά συμβούλια, τοπικούς αιρετούς αξιωματούχους και σε διάφορα τοπικά δημοψηφίσματα.
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ δημοσίευσε χάρτη με τις πολιτείες-κλειδιά:
Ο διαδραστικός χάρτης της Google για τις αμερικανικές εκλογές
Η συμμετοχή είναι μεγάλη και ήδη από τα χαράματα οι Αμερικανοί σχηματίζουν ουρές έξω από τα εκλογικά τμήματα.
Aνάμεσα σε αυτούς που ψήφισαν από τους πρώτους (στις 3 ώρα Ελλάδος) και η Χίλαρι Κλίντον.
Το όνομα του νικητή των προεδρικών εκλογών δεν αναμένεται να γίνει γνωστό πριν από τις 05:00 ώρα Ελλάδος το πρωί της Τετάρτης. Αν η νίκη ενός από τους δύο είναι σαρωτική, ίσως γίνει γνωστό λίγο νωρίτερα και αν πάνε… εκλέκτορα-εκλέκτορα, νωρίς το πρωί.
Ρεκόρ συμμετοχής στην πρώιμη ψηφοφορία
Αριθμός-ρεκόρ Αμερικανών έχει ψηφίσει στην πρώιμη ψηφοφορία των εκλογών στις ΗΠΑ.
Τουλάχιστον 46,27 εκατομμύρια ψηφοφόροι έχουν ήδη ψηφίσει, με επιστολική ψήφο ή στα εκλογικά τμήματα, σύμφωνα με στοιχεία του Associated Press, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2012. Επίπεδα ρεκόρ συμμετοχής έχουν καταγραφεί σε 28 πολιτείες και στην Περιφέρεια της Κολούμπια, ενώ εκατομμύρια ψήφοι δεν έχουν ακόμη καταμετρηθεί.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του AP, η συμμετοχή στην πρώιμη ψηφοφορία μπορεί να ξεπεράσει τα 50 εκατομμύρια, που αντιστοιχεί στο 40% των ψηφοδελτίων της ψηφοφορίας. Τέσσερα χρόνια πριν, 46,22 εκατομμύρια ψηφοφόροι είχαν συμμετάσχει στην πρώιμη ψηφοφορία, που αντιστοιχούν στο 35% του συνόλου των ψηφοδελτίων.
Reuters: Πιθανότητα 90% για νίκη Χίλαρι
Σύμφωνα με την ανάλυση του Reuters από το πλήθος δημοσκοπήσεων που έχει διεξάγει για λογαριασμό του η εταιρεία Ipsos, οι πιθανότητες νίκης της Χίλαρι Κλίντον ανέρχονται στο 90%.
Μερικές ώρες πριν ανοίξουν σήμερα οι κάλπες στις ΗΠΑ, οι δημοσκοπήσεις έφεραν τη Χίλαρι Κλίντον να προηγείται, συγκεντρώνοντας το 46,8% της πρόθεσης ψήφου, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ βρισκόταν στο 44,3%.
Όταν οι αναλυτές μιλούν για το προβάδισμα 2,5 εκατοστιαίων μονάδων των Δημοκρατικών, αναφέρονται στη διαφορά των δύο υποψηφίων για την προεδρία στις δημοσκοπήσεις κατά μέσον όρο.
Αυτός είναι ένας σημαντικός αριθμός· πιθανόν όμως είναι ανακριβής, καθώς οι μέσοι όροι που συνάγονται από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων δεν λαμβάνουν υπόψη παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν καθοριστικά το αποτέλεσμα, τονίζει η Μόνα Τσάλαμπι, αναλύτρια της βρετανικής εφημερίδας Γκάρντιαν.
Φλόριντα και Βόρεια Καρολίνα, οι πολιτείες-κλειδιά
Το επιτελείο του Τραμπ παραδέχεται ότι δεν μπορεί να νικήσει χωρίς τη Φλόριντα και τη Βόρεια Καρολίνα.
Στη Φλόριντα, αριθμός ρεκόρ 6,4 εκατομμυρίων ψηφοδελτίων έχουν ήδη κατατεθεί, δηλαδή περισσότερο από τα τρία τέταρτα των αν αναμενόμενων. Οι Δημοκρατικοί προηγούνται με 39,9-38,5%. Το 2008 και το 2012 είχαν ελαφρά υψηλότερα ποσοστά και ο Ομπάμπα κέρδισε οριακά τη Φλόριντα.
Αν και η συμμετοχή των μαύρων ψηφοφόρων είναι χαμηλότερη, οι ψήφοι των ισπανόφωνων έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε περισσότερες από 976.000. Το ένα τρίτο από αυτούς δεν ψήφισαν το 2012, σύμφωνα με την ανάλυση του Ντάνιελ Σμιθ του Πανεπιστημίου της Φλόριντα. Αυτό είναι βοηθητικό για την Κλίντον.
Στη Βόρεια Καρολίνα, περισσότερα από τα δύο τρίτα των αναμενόμενων ψήφων έχουν ήδη πέσει στις κάλπες. Οι Δημοκρατικοί προηγούνται στην πρώιμη ψηφοφορία με 42%, έναντι 32% για τον Τραμπ. Στις δημοσκοπήσεις, οι Ρεπουμπλικανοί εξασφαλίζουν υψηλότερα ποσοστά από την επίδοση του Μιτ Ρόμνεϊ το 2012, όταν ο ρεπουμπλικανός υποψήφιος κέρδισε οριακά τη Βόρεια Καρολίνα.
Σύμφωνα με τον Σκοτ Τραντερ, του Optimus, το αποτέλεσμα μπορεί να εξαρτηθεί από τους ανένταχτους ψηφοφόρους ή εκείνους που δεν έχουν σταθερή εκλογική συμπεριφορά.
Δεν είναι σαφές εάν ο Τραμπ μπορεί να εξασφαλίσει το 90% της ρεπουμπλικανικής ψήφου στη Βόρεια Καρολίνα.
Η επιστολική ψήφος στο Κολοράντο, δίνει προβάδισμα στους Ρεπουμπλικάνους
Οι εγγεγραμμένοι Ρεπουμπλικάνοι ξεπέρασαν αριθμητικά τους Δημοκρατικούς, αναφορικά με τον αριθμό των ψηφοφόρων που άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα, στο Κολοράντο, σχολιάζει το CNN.
Παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί δείχνουν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν θετική πολιτική δυναμική στην αναφερόμενη πολιτεία, η δυναμική τους δεν έχει φτάσει στο επίπεδο της πολιτικής δυναμικής που είχαν το 2012, χωρίς ωστόσο να εξασφαλίσουν τη νίκη στον (τότε) προεδρικό υποψήφιο Μιτ Ρόμνεϊ.
Η ψηφοφορία στο Κολοράντο πραγματοποιείται σχεδόν συνολικά φέτος, μέσω της επιστολικής ψήφου, για πρώτη χρονιά στην ιστορία των αμερικανικών προεκλογικών αναμετρήσεων. Τα ψηφοδέλτια άρχισαν ν’ αποστέλλονται στους εγγεγραμμένους ψηφοφόρους από τις 17 Οκτωβρίου, ενώ μέχρι σήμερα έχουν ψηφίσει περισσότεροι από 1,8 εκατομμύρια ψηφοφόρων.
Η ψηφοφορία γίνεται με δύο τρόπους. Είτε με την αποστολή επιστολής, είτε με την κατάθεση της επιστολικής ψήφου σε ένα εκλογικό κέντρο.
Κατά τη χθεσινή ημέρα ψήφισαν 652.380 Ρεπουμπλικάνοι και 645.020 Δημοκρατικοί, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των αρμόδιων αρχών στο Κολοράντο. Έτσι, οι Ρεπουμπλικάνοι προηγούνται με 7.360 ψήφους, έναντι του προβαδίσματος των περίπου 31.000 ψήφων που είχαν την αντίστοιχη τελευταία ημέρα πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2012.
Έτσι, παρά το γεγονός ότι οι Ρεπουμπλικάνοι προηγούνται, βρίσκονται ουσιαστικά πίσω από το εκλογικό αποτέλεσμα του 2012, στην αναφερόμενη πολιτεία σύμφωνα με το CNN.
Φωτογραφίες: Associated Press
