Υπό την ασφυκτική πίεση της έλλειψης ρευστότητας του Δημοσίου, το Eurogroup κατέληξε χθες σε μία κοινή ανακοίνωση, που ανοίγει τον δρόμο για επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Αθήνας και Ευρωζώνης. Οπως συμβαίνει σε μία διαπραγμάτευση, η κάθε πλευρά κερδίζει κάτι και χάνει κάτι άλλο. Ετσι και τώρα, η κυβέρνηση κλείνει έναν κύκλο διαβουλεύσεων με κάποια θετικά και κάποια αρνητικά στοιχεία σε σχέση με τις αρχικές της θέσεις.
Στη νέα συμφωνία, καθοριστικό και διπλό ρόλο θα παίξει η απόφαση για την επιστροφή των 10,6 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Πάντως, το μεγαλύτερο «αγκάθι» στην παρούσα φάση είναι ότι με τη διαφαινόμενη συμφωνία δεν λύνεται το πρόβλημα ρευστότητας του Δημοσίου, που υπάρχει για τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Σε ό,τι αφορά τα θετικά για την κυβέρνηση στοιχεία:
1. Αλλάζουν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Δεν αναφέρεται πουθενά –ούτε γραπτώς ούτε προφορικώς– η ανάγκη επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος 3% του ΑΕΠ για το 2015 και 4,5% του ΑΕΠ για το 2016. Η Ελλάδα δεσμεύτηκε ότι θα διασφαλίσει «τα κατάλληλα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα ή τα χρηματοδοτικά ποσά που απαιτούνται για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους, όπως αυτή απορρέει από τη συμφωνία του Eurogroup τον Νοέμβριο του 2012». Στο πλαίσιο αυτό, η επιστροφή των 10,6 δισ. του ΤΧΣ επιδρά θετικά, καθώς μειώνει το χρέος και δημιουργεί χώρο για μικρότερα πρωτογενή πλεονάσματα και χαλάρωση της λιτότητας.
2. Δεν θα εφαρμοστεί στο σύνολό του το υφιστάμενο Μνημόνιο. Η Αθήνα θα καταθέσει ώς τη Δευτέρα τις προτάσεις της για μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα συνδυαστούν με το υφιστάμενο πρόγραμμα.
Από την άλλη πλευρά, στα αρνητικά στοιχεία της συμφωνίας περιλαμβάνονται:
1. Θα συνεχιστεί η εφαρμογή δράσεων του Μνημονίου, οπότε επί της ουσίας η κυβέρνηση δεν κέρδισε την πλήρη του κατάργηση.
2. Τα κεφάλαια, ύψους 10,6 δισ., που έως τις 28/2 θα έχει στην κατοχή του το ΤΧΣ, θα μεταφερθούν στον EFSF, γιατί η Ευρωζώνη θέλει να διασφαλίσει ότι θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τις τράπεζες και όχι για χρηματοδότηση του Δημοσίου, όπως δήλωσαν οι κ. Μοσκοβισί (Ε.Ε.), Ντάισελμπλουμ (Eurogroup) και Ρέγκλινγκ (EFSF).
3. Δεν αντιμετωπίζονται τα ταμειακά προβλήματα του Δημοσίου τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Κατ’ επέκταση, η κυβέρνηση θα πρέπει να διαμορφώσει γρήγορα και υπό ασφυκτική πίεση το πρόγραμμα στο οποίο θα ελεγχθεί, ενώ εξίσου γρήγορα θα πρέπει να κλείσει και τον έλεγχο για να εκταμιεύσει τις δόσεις που χρειάζεται για να καλύψει τις υποχρεώσεις της.
4. Για ό,τι μέτρο προωθήσει θα πρέπει να λάβει ισοδύναμα μέτρα.
5. Ο έλεγχος θα συνεχιστεί από τους τρεις φορείς (Ε.Ε., ΕΚΤ και ΔΝΤ), έστω κι αν δεν θα χρησιμοποιείται πλέον ο όρος «τρόικα».
6. Στο κοινό ανακοινωθέν δεν υπάρχει η φράση «ανθρωπιστική κρίση» που ήθελε η κυβέρνηση.
7. Η παράταση θα έχει ισχύ για 4 μήνες αντί για 6 μήνες που πρότεινε η Αθήνα. Αυτό σημαίνει ότι λήγει στο τέλος Ιουνίου και η Ελλάδα δεν θα είναι καλυμμένη όταν θα πρέπει να πληρωθούν τα ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, συνολικής αξίας 6,7 δισ. Ετσι, θα κληθεί να βρει μόνη της η χώρα τα παραπάνω κεφάλαια από τις αγορές ή θα αναγκαστεί να προσφύγει εκ νέου σε δανεισμό από τους εταίρους της, συμφωνώντας σ’ ένα νέο πρόγραμμα μαζί τους. Σε ένα πρόγραμμα που θα έχει δάνεια και υποχρεώσεις, όπως ξεκαθάρισε χθες ο κ. Ντάισελμπλουμ ότι συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις.
Στη νέα συμφωνία, καθοριστικό και διπλό ρόλο θα παίξει η απόφαση για την επιστροφή των 10,6 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Πάντως, το μεγαλύτερο «αγκάθι» στην παρούσα φάση είναι ότι με τη διαφαινόμενη συμφωνία δεν λύνεται το πρόβλημα ρευστότητας του Δημοσίου, που υπάρχει για τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Σε ό,τι αφορά τα θετικά για την κυβέρνηση στοιχεία:
1. Αλλάζουν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Δεν αναφέρεται πουθενά –ούτε γραπτώς ούτε προφορικώς– η ανάγκη επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος 3% του ΑΕΠ για το 2015 και 4,5% του ΑΕΠ για το 2016. Η Ελλάδα δεσμεύτηκε ότι θα διασφαλίσει «τα κατάλληλα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα ή τα χρηματοδοτικά ποσά που απαιτούνται για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους, όπως αυτή απορρέει από τη συμφωνία του Eurogroup τον Νοέμβριο του 2012». Στο πλαίσιο αυτό, η επιστροφή των 10,6 δισ. του ΤΧΣ επιδρά θετικά, καθώς μειώνει το χρέος και δημιουργεί χώρο για μικρότερα πρωτογενή πλεονάσματα και χαλάρωση της λιτότητας.
2. Δεν θα εφαρμοστεί στο σύνολό του το υφιστάμενο Μνημόνιο. Η Αθήνα θα καταθέσει ώς τη Δευτέρα τις προτάσεις της για μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα συνδυαστούν με το υφιστάμενο πρόγραμμα.
Από την άλλη πλευρά, στα αρνητικά στοιχεία της συμφωνίας περιλαμβάνονται:
1. Θα συνεχιστεί η εφαρμογή δράσεων του Μνημονίου, οπότε επί της ουσίας η κυβέρνηση δεν κέρδισε την πλήρη του κατάργηση.
2. Τα κεφάλαια, ύψους 10,6 δισ., που έως τις 28/2 θα έχει στην κατοχή του το ΤΧΣ, θα μεταφερθούν στον EFSF, γιατί η Ευρωζώνη θέλει να διασφαλίσει ότι θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τις τράπεζες και όχι για χρηματοδότηση του Δημοσίου, όπως δήλωσαν οι κ. Μοσκοβισί (Ε.Ε.), Ντάισελμπλουμ (Eurogroup) και Ρέγκλινγκ (EFSF).
3. Δεν αντιμετωπίζονται τα ταμειακά προβλήματα του Δημοσίου τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Κατ’ επέκταση, η κυβέρνηση θα πρέπει να διαμορφώσει γρήγορα και υπό ασφυκτική πίεση το πρόγραμμα στο οποίο θα ελεγχθεί, ενώ εξίσου γρήγορα θα πρέπει να κλείσει και τον έλεγχο για να εκταμιεύσει τις δόσεις που χρειάζεται για να καλύψει τις υποχρεώσεις της.
4. Για ό,τι μέτρο προωθήσει θα πρέπει να λάβει ισοδύναμα μέτρα.
5. Ο έλεγχος θα συνεχιστεί από τους τρεις φορείς (Ε.Ε., ΕΚΤ και ΔΝΤ), έστω κι αν δεν θα χρησιμοποιείται πλέον ο όρος «τρόικα».
6. Στο κοινό ανακοινωθέν δεν υπάρχει η φράση «ανθρωπιστική κρίση» που ήθελε η κυβέρνηση.
7. Η παράταση θα έχει ισχύ για 4 μήνες αντί για 6 μήνες που πρότεινε η Αθήνα. Αυτό σημαίνει ότι λήγει στο τέλος Ιουνίου και η Ελλάδα δεν θα είναι καλυμμένη όταν θα πρέπει να πληρωθούν τα ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, συνολικής αξίας 6,7 δισ. Ετσι, θα κληθεί να βρει μόνη της η χώρα τα παραπάνω κεφάλαια από τις αγορές ή θα αναγκαστεί να προσφύγει εκ νέου σε δανεισμό από τους εταίρους της, συμφωνώντας σ’ ένα νέο πρόγραμμα μαζί τους. Σε ένα πρόγραμμα που θα έχει δάνεια και υποχρεώσεις, όπως ξεκαθάρισε χθες ο κ. Ντάισελμπλουμ ότι συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις.