Παράταση στις ελπίδες (αλλά και στην αγωνία) μέχρι και τέλος Απριλίου έδωσε η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ της Παρασκευής. Το επόμενο μεγάλο βήμα όμως για την κυβέρνηση, προκειμένου να μην κοπεί το (ήδη τεντωμένο) σχοινί στο οποίο ισορροπεί η χώρα, είναι να λάβει την έγκριση της Τρόικας των δανειστών -αλλά και από μισή ντουζίνα εθνικά κοινοβούλια μαζί με το ελληνικό- το πακέτο μέτρων που θα καταθέσει ως την Καθαρά Δευτέρα το βράδυ η Αθήνα.
Από αργά το βράδυ του Σαββάτου κιόλας, μόλις ο Γιάννης Βαρουφάκης επιστρέψει στην Αθήνα, αρχίζει η κατάρτιση του πίνακα με τα νέα μέτρα που θα προτείνει για να εφαρμόσει η κυβέρνηση, για το διάστημα που θα διαρκέσει η συμφωνία-"γέφυρα". Για πρώτη φορά η κυβέρνηση θα παρουσιάσει πλήρως κοστολογημένα μέτρα, όπως της ζητούσαν οι εταίροι.
Ο πίνακας των μέτρων που θα αποσταλεί θα εκτείνεται σε 2-3 σελίδες, θα πρέπει να εγκριθεί τάχιστα από την ΕΚΤ και το ΔΝΤ και να συζητηθεί στο Eurogroup μέσω τηλεδιάσκεψης την Τρίτη. Αν εγκριθεί η Ελλάδα δεν θα απωλέσει την «ομπρέλα» προστασίας των δανειστών της (που αλλιώς χάνεται στις 28 Φεβρουαρίου) ενώ η ΕΚΤ θα θεωρήσει ότι η χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα και θα μπορέσει να προχωρά σε επαναγορές ελληνικών ομολόγων, ώστε να ξεπεραστεί ο κίνδυνος bankrun και η ανάγκη ελέγχου κεφαλαίων στα ΑΤΜ.
Από την άποψη αυτή, θεωρείται ζωτικής σημασίας το τι μέτρα θα περιλάβει η κυβέρνηση, προκειμένου να τα εφαρμόσει στη διάρκεια της τετράμηνης παράτασης. Βασικός όρος της συμφωνίας αυτής είναι να μην επηρεάσουν δυσμενώς τον κρατικό προϋπολογισμό, που ήδη όμως καρκινοβατεί. Και αυτό χωρίς να έχει ακόμα συμφωνηθεί και ξεκαθαριστεί από τους εταίρους αν θα απαιτήσουν μέτρα για κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2015 -και πόσα. Πρακτικά, από την αξιολόγηση της Τρίτης στο Γιούρογκρουπ θα κριθεί αν, στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας, η κυβέρνηση θα μπορέσει να «περάσει» και μονομερώς ορισμένα δικά της μέτρα ή να ακυρώσει άλλα «μνημονιακά» που είχαν δρομολογηθεί.
Τι μένει και τι φεύγει
Η επιλογή μέτρων λιτότητος από μία κυβέρνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς μόνο απλή υπόθεση δεν θεωρείται πάντως, παρότι θα χαραχτούν με δεδομένο τον στόχο για πολύ μικρότερα δημοσιονομικά πρωτογενή πλεονάσματα για το 2015 και εφεξής. Αν και δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί πόσο θα «χαλαρώσουν» σε συμφωνία με τους εταίρους, θεωρείται βέβαιο πως θα πρέπει να οδηγούν σε πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ (μπορεί και 1,5% αν φανεί ότι οι ρυθμοί Ανάπτυξης έχουν επιβραδυνθεί πέραν των αρχικών προβλέψεων στο α΄τρίμηνο του έτους).
Λόγω της «χαλάρωσης» των δημοσιονομικών στόχων όμως, η κυβέρνηση θεωρεί πως έχει ένα περιθώριο να μην αντικαταστήσει παλαιά μέτρα με νέα. Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση έχει αποκλείσει εκ των προτέρων τα μέτρα του email Χαρδούβελη, δηλαδή αύξηση του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία ή στα νησιά και τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων.
Αν και δεν θέλει να μπαίνει στη λογική των «ισοδυνάμων αντίμετρων», η κυβέρνηση πρέπει να αποδείξει ότι για τους επόμενους 4 τουλάχιστον μήνες ως τον Ιούνιο, θα μπορεί να καλύψει τις απώλειες (ή να μην έχει μεγαλύτερες), από τα εξής μέτρα:
1. Ρυθμίσεις χρεών: η κυβέρνηση θεωρεί ότι μπορεί να προχωρήσει έστω και μονομερώς στις ρυθμίσεις χρεών, προσδοκώντας εισπράξεις που δεν απέφεραν ως τώρα οι προηγούμενες ρυθμίσεις. Είναι σχεδόν βέβαιον ότι η γνωμοδότηση των τεχνοκρατών της ΕΚΤ και το ΔΝΤ θα «ψαλιδίζει» τις προβλέψεις εσόδων της κυβέρνησης και θα πιέσουν για επιμέρους αλλαγές. Δεδομένου μάλιστα ότι τελική διορία για εφάπαξ εξόφληση παλαιών οφειλών θα λήγει τέλος Απριλίου, η είσπραξη θα φανεί τον Μάιο, με αποτέλεσμα να μπορεί το μέτρο να απορριφθεί στην αξιολόγηση της Τρόικας των δανειστών που θα γίνει τον Απρίλιο. Δύσκολα θα αποφύγουν πάντως κάποιες μικρές τουλάχιστον διορθωτικές κινήσεις, όπως πχ να μπουν δικλείδες ασφαλείας για να μην «τρυπώσουν» μεγαλοφειλέτες που έχουν αλλά δεν θέλουν να πληρώσουν τα χρέη τους.
2. Μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής: στην κυβέρνηση θεωρούν ότι, κατ'αρχάς τουλάχιστον, τα σκληρά μέτρα κατά της φοροδιαφυγής «θα αρέσουν πολύ» στους ξένους, γιατί θα κτυπούν την διαφθορά και την υψηλή διαπλοκή που δεν πλήρωσε ποτέ τους φόρους που έπρεπε. Η απόδοση των μέτρων όμως πρέπει να φανεί τάχιστα, ώστε να μην «σκαλώσουν» και αυτά στην αξιολόγηση τον Απρίλιο.
3. Προστασία α΄κατοικίας: παρά τις επιφυλάξεις που πάντα είχαν οι δανειστές σε τέτοιες ρυθμίσεις, δεν θεωρείται πως συντρέχει λόγος ανησυχίας στην αξιολόγηση γιατί ισχύει ούτως ή άλλως ο νόμος Κατσέλη που καλύπτει όλες τις κατοικίες και όχι μόνον την πρώτη.
4. Επαναπρόσληψη 5.500 δημοσίων υπαλλήλων: θα καλυφθούν με επί μέρους εξοικονομήσεις των υπουργείων και το δημοσιονομικό κόστος δεν θεωρείται σημαντικό, καθώς μάλιστα προβλεπόταν για φέτος και πρόσληψη 1.500 νέων δημοσίων υπαλλήλων.
5. Νέος ΦΜΑΠ: η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για το 2015 θα σημάνει απώλειες 2,6 δισ. ευρώ και από τον νέο φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας δεν μπορεί να αναμένει περισσότερα από 1,7-2 δισ. το πολύ. Στην πράξη, είναι από τα μέτρα που θα προταθούν αλλά κινδυνεύει να απορριφθεί, αν δεν συνοδευτεί από ισχυρά μέρα είσπραξης.
6. Αποκρατικοποιήσεις αεροδρομίων κλπ: ίσως ο πιο μεγάλος πονοκέφαλος της κυβέρνησης, που φοβάται και εσωτερικούς «κλυδωνισμούς» καθώς ήδη οι αρμόδιοι υπουργοί είχαν σπεύσει να προαναγγείλουν «πάγωμα» και επανεξέταση. Ειδικά όμως για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που θεωρείται ώριμη και άμεσα εκτελέσιμη, καθώς έχει βρεθεί και ο επενδυτής που θα καταβάλει 1,4 δισ. ευρώ, η απόφαση δεν μπορεί να καθυστερήσει, ούτε να περιφρονηθεί, ιδίως όσο καθυστερούν οι εκταμιεύσεις δόσεων ή η επιστροφή των 1,9 δισ. ευρώ από τη ΕΚΤ.
Ακόμα και αν εγκριθεί όμως ο κατάλογος Βαρουφάκη με τα νέα μέτρα, χρήματα δεν διαφαίνεται όμως πως θα έρθουν πριν τον Απρίλιο και μετά από θετική αξιολόγηση των δανειστών επί των ως τότε αποτελεσμάτων από την εφαρμογή τους.
protothema.gr
