Πόσα γνωρίζετε για το σταφύλι;

Άμεσα συνδεδεμένο με την ελληνική μυθολογία, τον θεό Διόνυσο και το καλοκαίρι, το σταφύλι πρωταγωνιστεί στην καλοκαιρινή μας διατροφή και εντυπωσιάζει με τα θρεπτικά συστατικά του...

Ιστορικά στοιχεία
Η σχέση ανθρώπου-αμπελιού χάνεται στο βάθος του χρόνου. Για τη διατροφή του ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε τα σταφύλια από την εποχή του ορείχαλκου. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο θεός Διόνυσος το έφερε από την Ασία και κατέκτησε σπουδαία θέση στην ζωή της αρχαίας Ελλάδας, που τόσο ο Διόνυσος όσο και οι περίφημες τελετές του συνδέθηκαν αποκλειστικά με το σταφύλι και ένα από τα προιόντα του, το κρασί. Γύρω στον 15ο αιώνα π.Χ άρχισε να εξαπλώνεται και η καλλιέργεια του αμπελιού αποτελώντας μια από τις βάσεις της οικονομίας του τόπου, όπως μαρτυρούν τα νομίσματα με τις απεικονίσεις σταφυλιών.
Διατροφική αξία
Είναι εξαιρετικά θρεπτικό φρούτο με πληρέστατη σύνθεση σε μεταλλικά άλατα και βιταμίνες. Πιο αναλυτικά το σταφύλι είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α, βιταμίνη C καθώς και σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ενώ από μεταλλικά στοιχεία περιέχει ασβέστιο (Ca), φώσφορο (P), κάλιο (K) και σίδηρο (Fe). Είναι καλή πηγή υδατανθράκων λόγω των σταφυλοσακχάρων που περιέχει κι έτσι αποτελεί καλή πηγή ενέργειας για τον οργανισμό.
Η βιταμίνη Α βοηθά στην καλή όραση ενώ οι ανθοκυανίνες (χρωστικές που βρίσκονται κυρίως στα κόκκινα σταφύλια) δυναμώνουν τα αγγεία των ματιών κι επιβραδύνουν την γήρανση της όρασης και την ανάπτυξη παθήσεων του αμφιβληστροειδούς.
Εκτός από την προστατευτική τους δράση για την όραση, οι ανθοκυανίνες μαζί με τις πολυφαινόλες, λόγω των εξαιρετικά αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων τους, εμποδίζουν τη δημιουργία και τη δράση των ελευθέρων ριζών, ενισχύουν τα τοιχώματα των αγγείων και μειώνουν τις φλεγμονές, ασκώντας τόσο αντιγηραντική όσο και καρδιοπροστατευτική δράση. Μάλιστα έχει βρεθεί ότι τα λιπαρά οξέα που περιέχονται στο κουκούτσι του σταφυλιού, μειώνουν τη χοληστερίνη και βοηθούν στην πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Τα φλαβονοειδή που αφθονούν κι αυτά στο κόκκινο σταφύλι, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, προστατεύουν την καρδιά, τα αγγεία και τους πνεύμονες και τονώνουν το δέρμα.
Παράλληλα, το σταφύλι είναι εξαιρετικό μυικό και νευρικό τονωτικό και άριστο αποτοξινωτικό. Είναι καλή πηγή φυτικών ινών, οπότε συντελούν στην καλή λειτουργία του εντέρου γι’ αυτό και θεωρείται φάρμακο κατά της δυσπεψίας, της δυσκοιλιότητας, της κολίτιδας και των αιμοροϊδων. Λόγω της περιεκτικότητάς του σε βιταμίνη C που ενισχύει το αμυντικό σύστημα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις ανάρρωσης και σε οξείες εμπύρετες καταστάσεις, ενώ ενισχύει και την απορρόφηση του επίσης περιεχόμενου σιδήρου οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε περιπτώσεις αναιμιών.
Παρόλα αυτά πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή γιατί το ισοδύναμο φρούτου αντιστοιχεί σε μόλις 10-12 ρόγες!
Διατροφική ετικέτα
Μια μερίδα σταφυλιού (περίπου 100 γρ.) μας δίνει 65 μόλις θερμίδες, λιπαρά:0 γρ., χοληστερόλη: 0 γρ., υδατάνθρακες: 18 γρ., σάκχαρα: 15 γρ., πρωτεϊνη: 1 γρ., φυτικές ίνες: 1 γρ., νερό: 80 ml, βιταμίνη Α: 70 I.U., ασβέστιο: 16 mg και σίδηρο: 0,6 mg.
Προϊόντα του σταφυλιού
1.Κρασί: τα σάκχαρα που περιέχονται στο σταφύλι, μετατρέπονται με αλκοολική ζύμωση σε οινόπνευμα. Οι πολυφαινόλες του κρασιού ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού έναντι των ελευθέρων ριζών, ανεβάζουν τα επίπεδα της «καλής» (HDL) χοληστερόλης και μειώνουν τα αντίστοιχα της κακής (LDL), αραιώνουν το αίμα και μειώνουν τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης.
2.Σταφίδα: αποξηραμένο προϊόν του σταφυλιού με ανάλογη θρεπτική αξία καθώς περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα ασβεστίου, σιδήρου και βιταμίνης Α από ότι το φρέσκο σταφύλι.
3.Χυμός σταφυλιού: λόγω της ποιότητας και του πλούτου του αποκαλείται «φυτικό γάλα» αλλά έχει αρκετά υψηλή θερμιδική απόδοση (200Kcal/ ποτήρι). Περιέχει πολλά φλαβονοειδή που βοηθούν στην πρόληψη των θρομβώσεων. Λόγω των αντισηπτικών του ιδιοτήτων, ο χυμός δρα κατά της υψηλής χοληστερόλης, του άσματος, της δυσκοιλιότητας, των νεφρικών διαταραχών και των πεπτικών δυσλειτουργιών. Προϊόν του χυμού είναι το πετιμέζι που χρησιμοποιείται όπως το μέλι.
Κοσμετολογία
Το σταφύλι εκτός από τη διατροφή, βρίσκει τη θέση του σε πολλές προτάσεις της κοσμετολογίας.
Οι αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες του προστατεύουν το κολλαγόνο και την ελαστίνη των ιστών, βοηθώντας στην διατήρηση της νεότητας και κατατάσσοντας το σταφύλι ανάμεσα στα πιο αποτελεσματικά συστατικά ενάντια στη γήρανση.
Παράλληλα, λόγω των αποτοξινωτικών του ιδιοτήτων δίνει λάμψη στο δέρμα και βοηθάει στην καταπολέμηση της κυτταρίτιδας. Στην σύγχρονη κοσμετολογία εκτός από τα πολύτιμα συστατικά του χρησιμοποιούνται και τα έλαια του κουκουτσιού του ως έλαια βάσης, λόγω της υψηλής πτητικότητάς τους.
Συνταγή γλυκίσματος με σταφίδες
Ένα εύκολο και θρεπτικό γλύκισμα που μπορούμε να φτιάξουμε με παράγωγα σταφυλιού (σταφίδες) είναι και ο σιμιγδαλένιος χαλβάς. Για την παρασκευή αυτού του γλυκού θα χρειαστούμε: 1 φλιτζ. τσαγιού σπορέλαιο, 1 φλιτζ. σιμιγδάλι, ½ φλιτζ σουσάμι, 1 φλιτζ. σταφίδες, 2 κουτ γλυκού κανέλα. Για το σιρόπι: 2 ½ φλιτζ. ζάχαρη, 4 φλιτζ. νερό, 1 φλούδα κανέλα.
Εκτέλεση
Βάζουμε το λάδι στην κατσαρόλα, ρίχνουμε το σιμιγδάλι σταδιακά και το ανακατεύουμε 5 λεπτά μέχρι να ροδίσει. Προσθέτουμε τις σταφίδες και το σουσάμι και τα ανακατεύουμε. Αποσύρουμε την κατσαρόλα, προσθέτουμε το σιρόπι αφού έχει κρυώσει λίγο και ανακατεύουμε με ξύλινο κουτάλι. Ξαναβάζουμε το μείγμα στη φωτιά να βράσει άλλα 5 λεπτά και μετά το αδειάζουμε σε φόρμα. Αφού κρυώσει το ξεφορμάρουμε και το πασπαλίζουμε με κανέλα.
Από τη Δρανίτσα Χριστίνα, Διαιτολόγο–Διατροφολόγο, μέλος της επιστημονικής ομάδας diatrofi. 

clickatlife